آجر از دیرباز تا کنون مورد استفاده قرار گرفته است و بشر برای ساخت مکانی امن برای خود و بهبود زندگی خود از آن استفاده کرده است. آجر از قدیمی ترین مصالح ساختمانی بوده که از گِل پخته شده به دست می آید و جایگاه ویژه ای در معماری سنتی ایران دارد. آجرپزی در مکان هایی که، دسترسی به خاک مناسب وجود دارد، رونق پیدا کرده است. کاربرد انواع آجر ها متفاوت بوده و بستگی به جنس و ابعاد آجر مورد نظر دارد. از آجر ها برای صنعت ساختمان سازی، حصارکشی ویلا ها و باغ ها و.. استفاده می شود که معمولا هر نوع آن یک کاربرد ویژه دارد. با ما همراه باشید تا در ادامه با انواع آجر ها آشنا شوید.

آجر چیست؟

آجر Brick یکی از مصالح ساختمانی به شمار می آید که ساخته شده از خاک رس و مواد دیگر می باشد، یعنی ۱۵ الی ۲۰ درصد وزن خاک رس را با آب مخلوط کرده تا گِلی حاصل شود، سپس از گل به دست آمده خشتی می سازند. از پختن این خشت و تغییراتی که در اثر گرما در آن به وجود می آید، آجر حاصل می شود. البته باید خاک رسی را که برای تهیه آجر از آن استفاده می شود را مورد بررسی قرار داده و ترکیبات رون آن مانند آهک، فسفات ها، سولفات ها و… را بررسی کرده و آن ها را کنترل‌ نمایید، تا کمبود و اضافه آن ها بررسی شود. از آجر برای ساخت دیوار ها و سازه های در حال ساخت به کار برده می شود و اتصال آن ها به وسیله ی ملات صورت‌ می گیرد. معمولا آجر ها در ایران در ابعاد استاندارد ۲۲*۱۱*۵/۵ سانتی متر تولید می شوند.

بررسی برخی از کاربردهای آجر

• آجرهایی که از کیفیت بالایی برخوردار هستند و دارای شکل استاندارد، لبه های تیز و سطح نرم هستند و یا طول عمر بالا و مقاومت قابل قبولی دارند، برای ساختمان سازی، راهسازی، سدسازی و پل سازی و… به کار برده می شوند.
• آجر ها برای ساخت انواع دیوار ها با سایز های متفاوت مانند دیوار نما، دیوار فونداسیون، حصار ها و.. به کار برده می شوند.
• آجرهایی که برای خشک شدن، در معرض آفتاب قرار گرفته اند به دلیل اینکه مقاومت پایینی دارند، برای سازه های موقتی مورد استفاده قرار می گیرند.
• آجرهایی که کیفیت بالایی ندارند و پختن آن ها بیش از حد مجاز بوده، مناسب ساخت و ساز نیستند زیرا به راحتی می شکنند، از این رو بیشتر برای سنگ ریزی جاده ها و توده های زیر بتن فونداسیون به کار برده می شوند.
• در پی سازی نیز آجر ها مورد استفاده قرار می گیرند زیرا دارای مقاومت فشاری مناسبی می باشند.
• آجر ها در تیغه چینی و نماسازی به کار برده می شوند زیرا در برابر دما و رطوبت مقاومت دارند.
• آجرها به دلیل مقاومت سایشی مناسب در کف سازی نیز به کار برده می شود.
• برای دهانه های وسیع که به صورت قوس، طاق و گنبد ساخته می شوند، مورد استفاده قرار می گیرند زیرا ابعاد کوچکی داشته و حمل آن ها به آسانی انجام می گیرد.

معرفی انواع آجر

آجر ها دارای انواع مختلفی هستند که شامل آجر ده سوراخ، سه گل، نسوز، دکوراتیو، سفال، لفتون، شیل و… می شوند اما انواع آجر ها بر اساس کیفیت به سه دسته آجر درجه یک، آجر درجه دو و آجر درجه سه تقسیم می شوند. آجر درجه یک از مقاومت بالایی برخوردار بوده و برای ساختمان هایی با طول عمر بالای ۱۰۰ سال مناسب می باشد. این آجر ها دارای ابعاد استاندارد بوده و شکل و اندازه آن ها یکسان می باشد و در دو رنگ قرمز و زرد وجود دارند و به خوبی پخته می شود.
آجر های درجه دو نیز تقریبا شبیه آجر های درجه یک هستند با این تفاوت که طول عمر پایین تری دارند و برای ساختمان هایی که طول عمر آن ها بیشتر از ۱۵ سال نیست، مناسب می باشند. آجر های درجه سه با درجه یک تفاوت بسیاری دارند و شکل و سایز آن یکسان نبوده و نامنظم می باشند، این آجر ها به خوبی حرارت ندیده و مقاومت بالایی ندارند.

آجر ده سوراخ

آجر ده سوراخ دارای ۱۰ سوراخ می باشد، به همین دلیل به این نام معروف شده است ،که این سوراخ ها به وسیله ی ملات پر می شوند. ملاتی که درون سوراخ ها قرار می گیرد، سبب استحکام و مقاومت سازه می شود. از این نوع آجر معمولا برای ساخت دیوار ها به کار برده می شود اما در تمام پروژه های ساختمانی قابل استفاده خواهد بود زیرا قیمت مناسبی دارد. یکی از مزایای این آجر ها وجود ده سوراخ بر روی آن می باشد که سبب قفل شدن میلگرد درون آجر می شود که همین امر مقاومت سازه را بالا می برد. همچنین این نوع آجر دارای ابعاد و رنگ های متفاوتی می باشد.

ویژگی های آجر ده سوراخ

• استحکام و مقاومت بالایی دارد.
• در برابر سرمای شدید و یخ زدگی مقاوم می باشد.
• قیمت مناسبی دارد.
• رنگ های طبیعی دارد که در برابر اشعه خورشید تغییر رنگ نمی دهد.
• در برابر آتش سوزی و ضربه، مقاوم است زیرا از سنگ کائولین درست شده است.

آجر سه گل

آجر سه گل از جدیدترین مصالح ساختمانی محسوب می شود و نام دیگر آن آجر سه سوراخ می باشد که مقاومت بالایی دارد. شکل ظاهری آجر سه گل، کم حجم می باشد به همین دلیل وزن بالایی ندارد و قیمت آن نیز مناسب می باشد. این آجرها در دو ابعاد آجر سه گل کوچک با ابعاد ۸*۱۹*۵ سانتی متر و آجر سه گل بزرگ با ابعاد ۸*۱۹*۷ تولید می شوند. از آجر سه گل برای ساخت سوله، بازسازی مکان های تاریخی و دیوارهای نیمه باربر استفاده می شود زیرا تولید این نوع آجر به صورت، تر می باشد. تولید آجر سه گل فقط در رنگ زرد انجام می گیرد و سوراخ های درشتی که بر روی آن قرار دارد سبب بهتر قرار گرفتن ملات می شود. همچنین در اطراف این آجر شیارهایی قرار دارد که به چسبیدن آجر به ملات کمک می کند.

آجر نسوز

از جدیدترین آجر ها می توان به آجر نسوز اشاره کرد که آجرهای نسوز سیلیسی، آجر نسوز زیرکونیوم، آجر نسوز کروم و آجر های نسوز قلیایی از انواع آن بوده و مزایای زیادی دارد. این آجر به عنوان عایق حرارتی عمل می کند و از اتلاف انرژی جلوگیری می کند. همچنین مقاومت بالایی در برابر رطوبت و گرما دارد. آجر نسوز برای پوشش داخلی شومینه نیز مناسب می باشد، زیرا خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خود را در درجه حرارت بالا از دست نمی دهد. از مزایای این آجر می توان به طول عمر بالا، استحکام و دوام بالا، ثبات و زیبایی رنگ اشاره کرد که همین ویژگی ها، معماران و سازندگان زیادی را برای استفاده از آن به خود جذب کرده است. آجر نسوز همچنین در برابر فرسایش، خراشیدگی، حرارت، اشعه آفتاب و رطوبت مقاوم می باشد اما قیمت آن نسبت به سایر آجر ها بالاتر است.

آجر دکوراتیو

آجر دکوراتیو به دلیل جلوه و زیبای خاصی که دارد به گرم و صمیمی تر شدن محیط، کمک شایانی خواهد کرد و در ساختار آن از مواد پلیمری و نانو استفاده شده است که سبب جلوگیری از ایجاد قارچ و باکتری در سطح آجر می شود. آجر دکوراتیو امروزه برای طراحی دکوراسیون های داخلی، زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. این آجر ها دارای انواع مختلفی هستند که انتخاب آن ها بستگی به سلیقه افراد دارد. شما می توانید جهت خرید آجر دکوراتیو و دیگر آجر ها با ما در ارتباط باشید.

ویژگی های آجر دکوراتیو

۱٫نصب سریع و آسانی دارد.
۲٫در برابر خوردگی مقاوم است.
۳٫از مقاومت حرارتی بالایی برخوردار است.
۴٫دوام بالایی دارد و طول عمر آن زیاد می باشد.
۵٫در مقایسه با آجر های معمولی، وزن سبک تری دارد.
۶٫طیف رنگی متنوعی دارد.
۷٫سبب کاهش میزان مصرف انرژی می شود.

آجر سفال

به طور کلی مواد اولیه آجر، خاک رس و خاک سفال بوده است، از این رو به آن آجر سفال می گویند. آجر سفالی دارای وزن سبکی می باشد و استفاده از آن در به اتمام رساندن پروژه ساخت و ساز کمک بسزایی می کند زیرا سرعت اتمام را بالا می برد. قیمت این آجر ها در مقایسه با سایر آجرها کمتر بوده زیرا تولید آنها در کوزه های سفال پزی می باشد. شکل ظاهری آجر سفال به بلوک های سوراخ دار شباهت داشته و کاربرد آن برای ساخت تیغه های جدا کننده و دیوارهای غیر باربر می باشد و برای گرما و صوت عایق مناسبی بوده و از پایداری بسیار بالایی برخوردار است.

آجر لفتون

آجر لفتون یکی از انواع آجر هایی به شماره آمده که برای ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد. نامگذاری این آجر به این علت است که، تولید این آجر برای اولین بار در لفتون انجام گرفت. لفتون نام روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان اصفهان است از این رو نام این روستا بر روی این آجر قرار گرفت. اما امروز تولید این آجر در شهر های مختلف استان اصفهان و استان هایی مانند یزد انجام می گیرد. این نوع آجر در دو رنگ زرد و قرمز وجود دارد و قیمت آن بستگی به ابعاد آن دارد. آجر ۱۰ گل، پرمصرف ترین آجر لفتون بوده که دارای ده سوراخ می باشد.

کاربرد آجر لفتون

• دیوار چینی محوطه ها
• حصار باغ ها و ویلاها
• دیوار اتاق ها، تراس ها، درپوش حمام و دستشویی

آجر شیل

آجر شیل از انواع آجر هایی است که از طراحی مدرن و سنتی برخوردار است. بسیاری از کارشناسان معماری بر این باورند که بهترین گزینه برای جایگزینی آجر قزاقی که برای نما های سنتی به کار برده می شود، همین آجر شیل می باشد که طول عمر بالای داشته و دچار تغییر رنگ نخواهد شد. آجر نمای شیل دارای مزیت هایی است که در زیر به آنها اشاره می کنیم:

۱٫ضدشوره

یکی از مزیت های آجر شیل، ضد شوره بودن آن است زیرا آب و آلاینده ها را جذب خود نمی کند پس هیچگونه شوره ای نخواهد زد و باران اسیدی تاثیری بر روی آن ندارد.

۲٫رنگ ثابت

این آجرها هیچ گونه تغییر رنگی در برابر بارندگی های شدید و آفتاب خوردگی های طولانی نمی دهند زیرا در آن از رنگ های غیرطبیعی استفاده نشده است.

۳٫مقاومت فشاری بالا

مقاومت این آجر در مقایسه با آجر رسی دو برابر می باشد زیرا در مواد اولیه آن از آهن استفاده می کنند. از این آجر برای نمای داخلی و خارجی ساختمان استفاده می کنند زیرا مقاومت بالای دارد.

نتیجه گیری

همانطور که اشاره کردیم آجر ها انواع بسیاری دارند که ما تعدادی از آن ها را مورد بررسی قرار دادیم و پی بردیم که هر آجر چه ویژگی هایی دارد و در چه زمینه هایی مورد استفاده قرار می گیرد پس در هنگام خرید به نوع نیاز خود توجه کرده و با توجه به آن، آجر مناسب خود را خریداری کنید.